در مورد پالپوتومی چه می دانید؟
پالپوتومی به یکی از روشهای درمانی گفته میشود که در آن دندانهای عفونی شده درمان میشود. همانطور که میدانید عفونت و پالپ آلوده، میتواند ریشهی دندان را سست و لثه را تخریب کند. بعد از مدتی دندان کودک و یا نوجوان از دست میرود. بسیاری بر این نظر هستند که به دلیل جوان بودن و رویش دندانهی دائمی بعد از 6 سالگی، احتمال خراب شدن آنها بسیار ضعیف است. اما براساس گفتهی دندانپزشکان، به دلیل ضعیف بودن ساختار دندان در دورهی کودکی و نوجوانی، به مراقبت بیشتری نیاز دارند.
زیرا دندانها بعد از رویش آنقدر محکم و مقاوم نشدهاند که در برابر عوامل بیماریزا استقامت کنند. بنابراین با کوچکترین عامل بیماریزا از جمله عفونت، به آبسه مبتلا میشوند و بعد از مدت کوتاهی کودک یا نوجوان دندان دائمی خود را برای همیشه از دست میدهد. بنابراین انجام پالپوتومی برای کودکان و نوجوانان در همان ابتدای ابتلا، اهمیت پیدا میکند.
پالپوتومی چگونه انجام میشود؟
در روش درمانی پالپوتومی، متخصص دندانپزشکی کودکان عصب دندانی را که عفونی شده است، از قسمت ریشهی دندان خارج میکند. همزمان با خروج عصب، چرک و مواد عفونی که باعث آبسه شدن دندان شده است، از قسمت انتهای ریشه خارج میشود. این روش درمانی با کمک داروی بیحسی موضعی انجام میشود و کودک هیچ دردی را احساس نمیکند. برای کودکانی که با پزشک همکاری نمیکنند، ممکن است دندانپزشک مجبور به استفاده از روش بیهوشی شود.
در طی انجام این روش، دندانپزشک برای اینکه ارتباط بین دندان عفونی شده را با سایر قسمتهای دهان کودک قطع کند، از یک رابربند دهان استفاده میکند. بهدلیل اینکه دندانهای پوسیده و خراب به آبسه و عفونت مبتلا میشوند، قبل از پالپوتومی، لازم است که ابتدا قسمتهای پوسیدهی دندان با کمک یک ابزار مخصوص تمیز شود. سپس قسمتهای سالم دندان با کمک داروهای استرلیزه، تمیز و ضدعفونی میشود.
قبل از اینکه دندانپزشک بخواهد دندان کودک را پر کند، به سراغ ریشهی دندان و انجام روش پالپوتومی میرود. با خارج کردن عصب و مواد عفونی از قسمت ریشه، درمان انجام میشود. البته هنوز ترمیم دندان خالیشدهی بیمار تمام نشده است. در مرحلهی بعد دندانپزشک قسمتهای خالی شده را با مواد دندانپزشکی پر میکند و اگر نیاز باشد روی دندان با یک تاج پوشانده میشود.
معاینات بعد از درمان پالپوتومی
بعد از اینکه درمان پالپوتومی انجام شد، کودک را باید بعد از گذشت 6 ماه، مجدداً به نزد دندانپزشک ببرید تا معاینات لازم در مورد دندان او انجام شود. زیرا در مواردی ممکن است به دلیل بیاحتیاطی کودک، دندان مجدداً به عفونت مبتلا شود. حتی در بعضی مواقع هم ممکن است تاج دندان کودک آسیب ببیند. بنابراین انجام معاینات بعد از درمان ضرورت دارد.
چه کسانی به پالپوتومی نیاز دارند؟
پالپوتومی برای کودکان و نوجوانانی انجام میشود که پالپ آلوده در دندان آنها ایجاد شده و از سوی دیگر دندان کودک همچنان قابل درمان است. زمانی که از دندان تنها فقط یک ریشه باقی مانده باشد و دندان به هیچ عنوان قابل ترمیم نباشد، تنها کاری که دندانپزشک میتواند انجام دهد، خارج کردن پالپ و عفونت دندان است. بعد از فروکش کردن عفونت، ریشه از دهان کودک خارج میشود.
یکی دیگر از شرایط انجام روش درمانی پالپوتومی، داشتن سلامت ایمنی است. کودکان و یا نوجوانانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند و با به بیماریهای عفونی و دیابت مبتلا هستند، انجام روش پالپوتومی برای آنها دشوار است. اگر کودک به خونریزی مبتلا شود، کنترل کردن آن سخت میشود. البته در موارد ضروری، دندانپزشک با کنترل بیماری کودک (از جمل دیابت با روش تزریق انسولین) میتواند پالپوتومی را برای او انجام دهد. اما اگر کودک به انواع لوسمی و یا تورمور مبتلا باشد، هیچ راهی برای انجام روش درمانی پالپوتومی وجود ندارد.
مزیتهای انجام پالپوتومی برای کودکان
یکی از مزیتهای انجام روش درمانی پالپوتومی، حفظ دندان کودک است. از این روش حتی برای دندانهای شیری کودکان هم استفاده میشود. به دلیل اینکه دندانهای شیری پایگاه رشد دندانهای دائمی هستند، سلامت آنها اهمیت زیادی دارد. در صورت خراب بودن دندان شیری، لثه نیز آسیب میبیند که قاعدتاً به دندانهای دائمی آسیب غیرمستقیم وارد میشود.
با انجام پالپوتومی از افتادن و یا کشیدن دندانهای شیری جلوگیری میشود. همچنین در نوجوانان نیز میتوان با کمک این روش، دندانهای آنها را از پوسیدگی نجات داد. زیرا این گروه سنی راه زیادی را در پیش دارند که باید دندانهای خود را سالم نگهدارند. وقتی یک دندان از دهان کشیده میشود، جای خالی آن به لثه و سایر دندانها آسیب میرساند. کودک یا نوجوان زمان جویدن غذاها، میتواند آنها را بر روی سطح سختِ دندان قرار دهد. اما با نبود دندان، موادغذایی سفت به لثه برخورد میکنند که آسیب جدی را برای لثه ایجاد میکند. پس یکی دیگر از مزیتهای انجام روش درمانی پالپوتومی، حفظ لثه از بیماری و التهاب است.
مراقبت از دندان بعد از پالپوتومی
بعد از اینکه روش درمانی پالپوتومی انجام شد، لازم است تا از دندان ترمیم شده مراقبت بیشتری به عمل آید. یکی از توصیههای مهم دندان پزشکان، خودداری از جویدن غذاهای سفت و سخت بر روی دندانها است. زیرا به قسمت ترمیم شدهی دندان آسیب میرساند. دندان پالپوتومی شده باز هم در معرض خطر ابتلا به عفونت است. پس همچنان به مراقبت نیاز دارد.