یک متخصص دندانپزشکی اطفال چه کارهایی انجام میدهد؟
متخصص دندانپزشکی اطفال یکی از مشاغلی که برای معاینات و درمان دندانهای کودکان لازم و ضروری است. بسیاری از والدین تصور میکنند به دلیل اینکه دندانهای شیری موقتی هستند، به معاینه و درمان نیاز ندارند. این در حالیست که اگر دندانهای شیری کودک آسیب ببیند، زمینه ساز خراب شدن دندانهای دائمی است. برای مثال اگر ریشهی دندان خراب باشد و به آن رسیدگی نشود، باعث آبسه و سپس آسیب شدید به لثهی کودک میشود. همانطور که میدانید یک لثهی بیمار نمیتواند پایگاه خوبی برای دندانهای دائمی کودک باشد.
افرادی که باید تحت نظر متخصص دندانپزشکی اطفال قرار بگیرند، شامل تمامی کودکان زیر 12 سال هستند. مسئولیتهای زیادی بر عهدهی یک متخصص دندانپزشکی اطفال است که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آنچه میخوانیم
معاینه دندان و لثه کودک
یکی از مسئولیتهای یک متخصص دندانپزشکی اطفال معاینهی دندانهای اطفال است. این کار به منظور حفظ سلامت دهان، دندان لثه صورت میگیرد. در صورتی که دندان کودک خراب شده باشد، قبل از اینکه پوسیدگی دندان پیشرفت کند و به ریشه برسد، باید دندان ترمیم و درمان میشود. اولین معاینات دندانپزشکی از سن یک سالگی کودک آغاز شود. در این زمان تعدادی زیادی از دندانهای کودک روییده است که باید تحت نظر متخصص دندانپزشکی اطفال قرار بگیرند.
پوسیدگی غالباً از قسمت تاج دندان شروع میشود. در این زمان ریشه و عصب دندان سالم است و هنوز پوسیدگی به این قسمت نرسیده است. بههمین دلیل است که کودک تا مدت زیادی درد را احساس نمیکند. اگر دندان در قسمت جلوی فک باشد، زمانی که کودک در حال صحبت کردن یا خندیدن است، دندان خراب به راحتی دیده میشود. اما اگر دندان در قسمت انتهایی فک باشد، تنها با معاینات دندانپزشکی قابل مشاهده است.
در مواردی که پوسیدگی دندان بهراحتی قابل مشاهده نباشد و یا میزان متخصص دندانپزشکی اطفال نتواند میزان پوسیدگی دندان کودک را تشخیص دهد، از روش رادیولوژی استفاده میکند.
متخصص دندانپزشکی اطفال و پوسیدگی دندان کودک
وقتی پوسیدگی دندان کودک توسط متخصص دندانپزشکی اطفال تشخیص داده شد، باید مرحلهی درمان و ترمیم دندان پشت سر گذاشته شود. در این مرحله دندانپزشک اطفال براساس عکس رادیولوژی تشخیص میدهد که آیا پوسیدگی دندان کودک به عصب رسیده است یا نه. در صورتی که میزان پوسیدگی به قسمت عصب دندان و ریشه رسیده باشد، قبل از هرکاری باید دندان عصبکشی شود.
برای عصب کشی دندان قسمتهای خراب دندان با کمک متهی دندانپزشکی تخلیه میشود. سپس دندانپزشک اطفال عصب را از قسمت انتهایی دندان کودک خارج میکند. در پایان قسمت خالی شدهی دندان با مواد پرکنندهی دندانپزشکی (آمالگام یا کامپوزیت) پر میشود.
درمان دندان آبسه شدهی کودک
کودکان برخلاف بزرگسالان کمتر از دندانهای خود مراقبت میکنند. متاسفانه بسیاری از والدین نیز نسبت به دندانهای کودکان توجه زیادی ندارد. این موضوع در بسیاری از مواقع منجر به عفونت و آبسه دندان اطفال میشود. زمانی که دندان پوسیده باشد و قسمت پوسیدگی به ریشهی دندان برسد، میکروب ها در قسمت مجرای ریشهی دندان رشد میکنند. بعد از مدتی کودک درد شدیدی در ناحیه ریشه دندان احساس میکند.
در این موارد دندان کودک باید عصب کشی شود. بعد از اینکه متخصص دندانپزشکی اطفال عصب را بیرون کشید، مواد آلوده از در رگهای خونی ِ مجرای دندان تخلیه میشود. بدون این کار چرک و عفونت در پالپ دندان به عصب فشار وارد میکند. در نتیجه سیگنالهای درد برای مغز ارسال میشود و کودک بیقراری میکند.
ارتودنسی دندانهای کودک
زمانی که دندانهای کودک در حال روییدن هستند، فشار زیادی به لثه وارد میکنند. به همین دلیل کودکانی که در سن رویش دندانهای دائمی هستند، برای یک دورهی زمانی درد زیادی در لثههای خود احساس میکنند. وقتی یک دندان در حال روییدن است، کودک برای تسکین درد خود با زبان لثه را مدام لمس میکند. اگر چه این کار درد او را تسکین نمیدهد. اما کودک در تصور خود این کار التیام بخش میداند. در نهایت زبان زدن بر روی لثه باعث میشود تا دندان کج و معوج بروید.
همچنین زمانی که لثههای کودک کوچک باشند، فضای زیادی برای رویش دندان ها نمیماند. در نهایت دندانها بدون فاصله و روی هم قرار میگیرند. شاید دیده باشید که دندانهای جلوی فک کودک روی هم قرار میگیرند که صحبت کردن او تحت تاثیر این مشکل است. اگر فضای لثه بیش از حد بزرگ باشد، فاصله بین دندانها زیاد میشود که زیبایی چهرهی کودک را تحت تاثیر قرار میدهد.
در چنین مواقعی متخصص دندانپزشکی اطفال با درمان ارتودنسی مشکلات فوقالذکر را برطرف میکند. از آنجا که دندانهای کودکان ریشهی ضعیفتری دارند، بهراحتی درمان میشوند. به طوری که بعد از مدت کوتاهی براکتهای ارتودنسی قادرند دندانهای کودک را به محل مناسب هدایت کنند.
جراحی فک کودک
همانطور که میدانید دو فک (بالا و پایین) باید دقیقاً بر روی هم قرار بگیرند. اما اگر یکی از فک ها جلوتر از فک دیگر باشد، روی هم قرار نمیگیرند. در این صورت چهرهی کودک زشتتر میشود و حتی صحبت کردن او هم تحت تاثیر ناموزن بودن فکها قرار میگیرد. اگر کودک به این مشکل مبتلا باشد، متخصص دندانپزشکی اطفال با جراحی فک بالا یا پایین میتواند عارضه را برطرف کند.
به دلیل اینکه استخوانهای کودکان نرمتر هستند، دورهی درمان کوتاهتر خواهد بود. اما اگر این عارضه در کودکان درمان نشود و به دورهی جوانی محول شود، درمان سختتر و مدت زمان آن طولانیتر میشود. همچنین هزینهی جراحی فک در بزرگسالان نسبت به کودکان بیشتر است. پس به جای اینکه درمانهای ضروری کودکان را به زمان بزرگسالی به تعویق اندازید، در همان دورهی کودکی با مراجعه به متخصص دندانپزشکی اطفال مشکلات را برطرف کنید.